Dòng sông hoài niệm
Đứa học trò cưng của tôi hỏi: Nơi này không có sông mà sao trong bài thơ, truyện ngắn nào thầy cũng nhắc về sông.
Đúng. Chỗ tôi ở bây giờ không có sông mà sao tôi hay viết về sông! Nơi đây chỉ có ruộng đồng, những khu công nghiệp và bờ cát dọc biển khơi. Phải chăng em muốn hỏi một điều gì .
Mẹ kể lại rằng, năm gải phóng phố phường đông người, điều kiện gia đình hơi khó khăn nên mẹ định về quê sinh tôi. Lần lừa mãi rồi ý định cũng không thực hiện được. Sinh tôi ở thị xã, mấy tháng sau mẹ cùng gia đình về quê. Quê ngoại tôi nằm bên dòng sông nghe con cá vẫy, có rặng tre xanh mỗi trưa hè soi mình xuống dòng nước êm ả. Gắn với từng buổi mai cắp sách đến trường là một kỉ niệm ấu thơ ngọt ngào không thể nào quên. Gắn với từng buổi chiều bì bõm trên dòng sông ướt sũng người, có hôm bị mẹ đánh đòn là một vùng kí ức ngày xưa nuôi con người biết hơi thở của chân quê ruộng đồng quen thuộc.
Ngày tôi đi học xa, dòng sông quê hương, dòng sông kí ức tuổi thơ vẫn còn nguyên vẹn. Con đò bồng bềnh trên dòng sông thời gian có lúc cũng lắc lư làm tôi chao đảo nhưng rồi cũng vin được mạn thuyền qua đến bờ bên kia. Ngày trở về, nước trên bến sông vẫn chảy nhưng dòng sông bên luỹ tre xanh đã sạt lở đi nhiều, đôi bờ xâm thực trở nên mòn mỏi với xóm làng, rặng tre già xoã tóc ngày càng kém xanh vì gốc rễ cõi cằn bạc phếch với dòng nước bạc lũ lụt thời gian. Thả nỗi buồn cho sông, tôi quay sang đám bạn thuở xưa thì bây giờ chúng không còn nữa, mỗi đứa một nơi. Cả em, người tôi thương một thời cũng theo cuộc vui thị thành đen đỏ mà khướt từ những ân huệ muộn mằn của quê hương.
Không trách em. Tôi cũng là người li hương. Nơi tôi đến, tôi đi; người tôi gặp, tôi xa dòng sông cũng không thường trực, tất cả đều trôi qua không vội vã nhưng níu kéo thì không được bao giờ. Đôi lúc tôi thấy mình như một hành khách trên chuyến xe đường dài rong ruổi khắp các nẻo đường. Điểm xuất phát là tuổi ấu thơ với những mơ ước đi tìm khát vọng chân trời xa thẳm. Càng đi càng thấy quê mình rộng lớn và đẹp đẽ biết bao! Có lúc phải qua nhiều thác nhiều ghềnh, đối mặt với phong ba bão táp tưởng như nãn lòng nhụt chí nhưng gặp trước mặt là dòng sông xanh thẳm bạt ngàn lại chạnh lòng xót xa, nghĩ thương quê mình da diết.
Nơi tôi cư trú bây giờ không có sông nhưng dòng sông đi qua đời tôi vẫn chảy không ngừng. Cuộc đời là thế. Có người ví cuộc đời như cái này cái kia: Trịnh Công Sơn nói cuộc đời trăm năm chốn trần gian chỉ là cõi tạm, về với thế giới bên kia mới chính là vĩnh hằng. Anh bạn tôi làm Bác sĩ, ví cuộc đời như một thân cây, lúc còn nhỏ thì non tơ mơn mởn, rất cần có bàn tay con người chăm sóc nuôi dưỡng. Lớn lên cây đủ cành đủ lá xanh tốt mỡ màng, chẳng may một lúc nào đó thiếu nước hay thiếu dinh dưỡng rồi cành lá khẳng khiu sinh bệnh và cuối cùng cây cũng về với đất mẹ. Rồi có người lại ví cuộc đời như một cái bóng, trời nắng thì bóng còn, trời mưa thì bóng mất. Riêng tôi, tôi không nghĩ thế. Tôi ví cuộc đời như một dòng sông. Dòng sông là dòng chảy, hằng năm trôi đi đất đai, bồi đắp phù sa vào mùa màng. Ước gì ta được như sông mang phù sa để tô thêm màu xanh cho cuộc sống.
Bây giờ nơi tôi ở không có sông. Sáng thức dậy không thấy dòng sông chảy trước mặt, chiều không chứng kiến cảnh người ra đi trở về bên ông lái, đêm không nghe tiếng gọi đò ơi hay tiếng người vạn chài đuổi cá tái tê, thế mà tôi vẫn như sông. Nhớ về dòng sông cũng là nhớ về quê hương yêu dấu, nhớ về nơi chôn nhúm ruột đầu đời, nơi nuôi ta khôn lớn trưởng thành rồi cất bước đi xa.Nhớ về dòng sông cũng là nhớ về mẹ cha anh chị thầy cô hay những người thân có công nuôi dưỡng sinh thành. Nhớ về dòng sông cũng là nhớ về em, người ta yêu thương nhất trong đời. Nhớ về sông cũng là nhớ về những vùng đất ân tình, nơi ta sống học tập làm việc rồi đi qua…Tất cả đều không giống nhau như thực tế nhưng lúc nào sông cũng ở trong trí nhớ của ta như một miền hoài vọng cố nhân .
Phải chăng dòng sông là một ẩn dụ trong suy nghĩ của mỗi con người. Sông cũng là người thân, cũng là nơi quen thuộc hay một miền nhớ nên ta cứ mặc sức nhớ thương hờn giận. Sông cứ trôi, đời cứ qua, rồi những gì qua đi không trở lại bao giờ, có chăng chỉ là trong dòng hoài niệm. Dòng sông trong ta lao đi như con tàu, ngoài kia là biển lớn, bên này là sân ga. Người đứng đợi bên sân ga chỉ nghe tiếng còi vang vọng rồi xa dần xa dần. Muốn về lại dòng sông tuổi thơ, hiền hoà ngày xưa sao khó quá.…
Đứa học trò cưng của tôi hỏi: Nơi này không có sông mà sao trong bài thơ, truyện ngắn nào thầy cũng nhắc về sông.
Đúng. Chỗ tôi ở bây giờ không có sông mà sao tôi hay viết về sông! Nơi đây chỉ có ruộng đồng, những khu công nghiệp và bờ cát dọc biển khơi. Phải chăng em muốn hỏi một điều gì .
Mẹ kể lại rằng, năm gải phóng phố phường đông người, điều kiện gia đình hơi khó khăn nên mẹ định về quê sinh tôi. Lần lừa mãi rồi ý định cũng không thực hiện được. Sinh tôi ở thị xã, mấy tháng sau mẹ cùng gia đình về quê. Quê ngoại tôi nằm bên dòng sông nghe con cá vẫy, có rặng tre xanh mỗi trưa hè soi mình xuống dòng nước êm ả. Gắn với từng buổi mai cắp sách đến trường là một kỉ niệm ấu thơ ngọt ngào không thể nào quên. Gắn với từng buổi chiều bì bõm trên dòng sông ướt sũng người, có hôm bị mẹ đánh đòn là một vùng kí ức ngày xưa nuôi con người biết hơi thở của chân quê ruộng đồng quen thuộc.
Ngày tôi đi học xa, dòng sông quê hương, dòng sông kí ức tuổi thơ vẫn còn nguyên vẹn. Con đò bồng bềnh trên dòng sông thời gian có lúc cũng lắc lư làm tôi chao đảo nhưng rồi cũng vin được mạn thuyền qua đến bờ bên kia. Ngày trở về, nước trên bến sông vẫn chảy nhưng dòng sông bên luỹ tre xanh đã sạt lở đi nhiều, đôi bờ xâm thực trở nên mòn mỏi với xóm làng, rặng tre già xoã tóc ngày càng kém xanh vì gốc rễ cõi cằn bạc phếch với dòng nước bạc lũ lụt thời gian. Thả nỗi buồn cho sông, tôi quay sang đám bạn thuở xưa thì bây giờ chúng không còn nữa, mỗi đứa một nơi. Cả em, người tôi thương một thời cũng theo cuộc vui thị thành đen đỏ mà khướt từ những ân huệ muộn mằn của quê hương.
Không trách em. Tôi cũng là người li hương. Nơi tôi đến, tôi đi; người tôi gặp, tôi xa dòng sông cũng không thường trực, tất cả đều trôi qua không vội vã nhưng níu kéo thì không được bao giờ. Đôi lúc tôi thấy mình như một hành khách trên chuyến xe đường dài rong ruổi khắp các nẻo đường. Điểm xuất phát là tuổi ấu thơ với những mơ ước đi tìm khát vọng chân trời xa thẳm. Càng đi càng thấy quê mình rộng lớn và đẹp đẽ biết bao! Có lúc phải qua nhiều thác nhiều ghềnh, đối mặt với phong ba bão táp tưởng như nãn lòng nhụt chí nhưng gặp trước mặt là dòng sông xanh thẳm bạt ngàn lại chạnh lòng xót xa, nghĩ thương quê mình da diết.
Nơi tôi cư trú bây giờ không có sông nhưng dòng sông đi qua đời tôi vẫn chảy không ngừng. Cuộc đời là thế. Có người ví cuộc đời như cái này cái kia: Trịnh Công Sơn nói cuộc đời trăm năm chốn trần gian chỉ là cõi tạm, về với thế giới bên kia mới chính là vĩnh hằng. Anh bạn tôi làm Bác sĩ, ví cuộc đời như một thân cây, lúc còn nhỏ thì non tơ mơn mởn, rất cần có bàn tay con người chăm sóc nuôi dưỡng. Lớn lên cây đủ cành đủ lá xanh tốt mỡ màng, chẳng may một lúc nào đó thiếu nước hay thiếu dinh dưỡng rồi cành lá khẳng khiu sinh bệnh và cuối cùng cây cũng về với đất mẹ. Rồi có người lại ví cuộc đời như một cái bóng, trời nắng thì bóng còn, trời mưa thì bóng mất. Riêng tôi, tôi không nghĩ thế. Tôi ví cuộc đời như một dòng sông. Dòng sông là dòng chảy, hằng năm trôi đi đất đai, bồi đắp phù sa vào mùa màng. Ước gì ta được như sông mang phù sa để tô thêm màu xanh cho cuộc sống.
Bây giờ nơi tôi ở không có sông. Sáng thức dậy không thấy dòng sông chảy trước mặt, chiều không chứng kiến cảnh người ra đi trở về bên ông lái, đêm không nghe tiếng gọi đò ơi hay tiếng người vạn chài đuổi cá tái tê, thế mà tôi vẫn như sông. Nhớ về dòng sông cũng là nhớ về quê hương yêu dấu, nhớ về nơi chôn nhúm ruột đầu đời, nơi nuôi ta khôn lớn trưởng thành rồi cất bước đi xa.Nhớ về dòng sông cũng là nhớ về mẹ cha anh chị thầy cô hay những người thân có công nuôi dưỡng sinh thành. Nhớ về dòng sông cũng là nhớ về em, người ta yêu thương nhất trong đời. Nhớ về sông cũng là nhớ về những vùng đất ân tình, nơi ta sống học tập làm việc rồi đi qua…Tất cả đều không giống nhau như thực tế nhưng lúc nào sông cũng ở trong trí nhớ của ta như một miền hoài vọng cố nhân .
Phải chăng dòng sông là một ẩn dụ trong suy nghĩ của mỗi con người. Sông cũng là người thân, cũng là nơi quen thuộc hay một miền nhớ nên ta cứ mặc sức nhớ thương hờn giận. Sông cứ trôi, đời cứ qua, rồi những gì qua đi không trở lại bao giờ, có chăng chỉ là trong dòng hoài niệm. Dòng sông trong ta lao đi như con tàu, ngoài kia là biển lớn, bên này là sân ga. Người đứng đợi bên sân ga chỉ nghe tiếng còi vang vọng rồi xa dần xa dần. Muốn về lại dòng sông tuổi thơ, hiền hoà ngày xưa sao khó quá.…
ĐTT
(THEO TUỔI TRẺ ONLINE)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét